نامهای تابو (بومی‌سازی نام یک شرکت)
اصولاً هر نامی که از زبانی به زبان دیگر می‌رود شرایط زبانی و، به عبارت دقیق‌تر، ضوابط آوایی زبان میزبان را باید بپذیرد. واشنگتنی که ما تلفظ می‌کنیم با واشنگتن آمریکایی‌ها و اصفهانی که امریکایی‌ها تلفظ می‌کنند با اصفهان ما تفاوت دارد. اما، جدا از این اصل کلی، گاه برخی از نامهای خاص خارجی با واژه‌هایی در زبان میزبان هماوا در می‌آیند که جزو تابوهای آن زبان‌اند. مثلاً، نام تامس کون، فیزیکدان معروف، یکی از این موارد است. شاید بهتر باشد در چنین مواردی قدری از تلفظ اصیل فاصله گرفت. این موضوع به خصوص در سخنرانی‌ها، که گوینده مکرر باید به این‌گونه نامها اشاره کند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
شاید بی مناسبت نباشد که در این زمینه به واقعه‌ای اشاره کنم. می‌گویند مسئولان کمپانی شورولت، که انواعی از این اتومبیل را با نامهای فرعی (مثلاً شورولت نووا) تولید می‌کرده‌اند، پس از مدتی پی می‌برند که یکی از شورولتها در کشورهای امریکای لاتین به طور چشمگیری فروش نمی‌رود. تحقیق در این زمینه روشن می‌کند که نام آن گونه از شورولت دقیقاً با واژه‌ای مستهجن در زبان مردم آنجا یکی بوده است.
نامهای تابو (بومی‌سازی نام یک شرکت)
به هر حال این گونه نامهای تابو کم‌بسامد باقی می‌مانند و یا، چنانچه کاربرد گفتاری وسیعی پیدا کنند، در جهت دور شدن از لفظ مستهجن، تعدیل آوایی می‌شوند. مثلاً اگر نام فیزیکدان نام برده نام یک شرکت بزرگ تولید موادغذایی فست‌فود در جهان بود، به احتمال قوی در ایران کاسبی پررونقی نداشت زیرا ساندویچ‌ها و همبرگرهای او را با این نام نمی‌خریدند. احتمال دیگر این بود که این شرکت برقرار بماند اما نامش به کوئن یا کوئین یا چیزی نزدیک به این‌ها تغییر یابد. به هر حال مسائل فرهنگی را نمیتوان در نظر نگرفت ویراستاران نیز باید به این مسئله توجه کنند.
برگرفته از کتاب «نکته‌های ویرایش» نوشته علی صلح‌جو، ص 195-196
مقالات مرتبط
